Zirai don, tarım alanında büyük zararlara neden olabilen bir doğal afet olarak biliniyor. Kış aylarında meydana gelen don olayları, özellikle fide, çiçek ve meyve ağaçları için büyük bir tehdit oluşturur. Son dönemde yaşanan zirai don olayları, birçok çiftçi ve üretici için ciddî sorunlar meydana getirirken, devlet otoriteleri de üreticilerin bu olumsuz duruma karşı korunması amacıyla çeşitli destekleme programları hazırlıyor. Peki, zirai don destekleri ne kadar olacak ve bu yardımlardan kimler yararlanabilecek?
Zirai don destekleri, devletin tarım sektörüne yönelik destek politikalarının bir parçasını oluşturuyor. Bu destekler, yaşanan doğal afetler sonrası zarar gören üreticilerin yeniden üretime başlanması için finansal bir yardım sunuyor. Tarım ve Orman Bakanlığı, zarar gören illerdeki üreticilere yönelik ilk adımları atarak, tazminat ödemeleri ve diğer destek mekanizmalarını devreye alıyor. Üreticilerin zarar görüp görmediği, bölgesel tarım kuruluşları ve ziraat odaları tarafından yapılan tespitlerle belirleniyor. Bu süreçte, zarar gören ürünler ve ağaçların türü de dikkate alınıyor.
Zirai don destekleri, olaydan en çok etkilenen iller için uygulanacak. 2023 yılı itibarıyla Türkiye'de, zirai don felaketinin yaşandığı başlıca iller arasında Manisa, Aydın, Denizli, İzmir ve Bursa bulunuyor. Bu illerde yer alan üreticiler, bu kapsamda desteklemelerden yararlanabilecek. Her bir ilde, yaşanan hasarın büyüklüğüne bağlı olarak belirli bir bütçenin ayrılması planlanıyor. Ayrıca, devlet desteklerinin yanı sıra, bazı özel sektör kuruluşları da üreticilere yardım etmek amacıyla çeşitli fonlar oluşturmaktadır.
Özellikle meyve ve sebze yetiştiriciliği ile uğraşan çiftçiler, bu destekleme programından en çok fayda sağlayan kesimlerden biri olacak. Zira, zirai don felaketi meyve ağaçlarının çiçeklerini ve dolayısıyla verimliliğini ciddi şekilde düşürmekte. Dolayısıyla, bu tür ürünlerle uğraşan çiftçilerin zararlarını telafi edebilmesi ve yeniden üretimde bulunabilmesi açısından bu destekleme sürecinin önemi oldukça büyüktür.
Hükümet, bu desteklemelerin yanında, çiftçilerin daha güvenli tarım uygulamalarına geçiş yapmasını da destekleyerek, gelecekteki don olaylarının zararını en aza indirgeyecek çeşitli projeler geliştireceğini belirtmekte. Ayrıca, iklim değişikliği ile mücadele kapsamında yapılan tarımsal reformlar da desteklerin yanı sıra uygulanacak. Üreticilerin bilgilendirilmesi ve tarımsal eğitim programlarıyla, tarımda sürdürülebilir uygulamaların teşvik edilmesi hedefleniyor.
Kısa vadede, desteklemelerin yanı sıra, uzun vadede iklim koşullarına göre tarımsal stratejilerin değiştirilmesi gerektiği; bu konuda gereken önlemlerin alınmasının önemine değinmekte fayda var. Çiftçilerin ve üreticilerin, zirai don olayları gibi afetlere karşı hazırlıklı olmaları, zarar görme olasılıklarını azaltacaktır.
Sonuç olarak, zirai don destekleri hem üreticilerin hem de tarım sektörünün geleceği açısından kritik bir rol oynamaktadır. Hükümet, destekleme sürecini şeffaf bir şekilde yürütmeyi, çiftçilerin bu zor günleri aşmalarına yardımcı olmayı hedefliyor. Yapılacak olan ödemelerin belirlenmesi, hasar tespit işlemlerinin hızlanması ve üreticilerin bilgilendirilmesi için yerel ziraat odaları ve tarım büroları ile iş birliği içinde olunacağı bildirilmektedir.